„Uprawa roślin południowych metodą Miczurina” Weroniki Murek — recenzja

Iwan Miczurin był rosyjskim, a później radzieckim hodowcą roślin, który twierdził, że człowiek ma zdolność niemal całkowitego przeobrażania przyrody. Uważał, że podczas tworzenia nowych odmian roślin przez połączenie ich części (w mieszańcu wegetatywnym), jedna z nich staje się dla drugiej "wychowawcą". Choć jego teorie są z punktu widzenia nauki błędne, udało mu się przystosować niektóre spośród rosyjskich roślin południowych do warunków panujących na północy kraju. Nie dziwi zatem tytuł Uprawa roślin południowych metodą Miczurina, bowiem proza Weroniki Murek w tym zbiorze jest właśnie naginająca zasady narracji, języka i świata, a także zmieniająca to, co znane, w niesamowite i niespotykane.

To się nie skończy zawałem. Felieton [wokół transpłciowości]

Jako osoba transpłciowa przed terapia hormonalną wyglądam jak kobieta (choć bardzo zmaskulinizowana), lecz używam męskiego imienia, męskiej formy czasowników i męskich zaimków. Studiuję stomatologię, a to oznacza, że przychodzą do mnie pacjenci, którym leczę zęby; jakiś czas temu* na tych zajęciach zmieniła mi się prowadząca. Poprosiłem tę nową o to samo, o co poprzednią, czyli aby zwracała się do mnie zgodnie z moją identyfikacją płciową, lecz odmówiono mi tego „dla dobra pacjentów”, którzy mogą dostać zawału po usłyszeniu, że otoczenie mówi do mnie w formie męskiej, a ja wyglądam (niestety) dość kobieco.

W kleszczach marazmu — „Sen zimowy” Goli Taraghi. Recenzja

W XX wieku w Iranie nieustanne zmieniały się rządy, poczynając od braku jednolitej władzy do wahań pomiędzy demokracją i dyktaturą. Premierzy i szachowie (monarchowie irańscy), często stojący w konflikcie ze sobą, byli mordowani i dymisjonowani, a na ich miejsce pojawiali się nowi, czasem wybierani przez inne państwa. Odbywały się liczne zamieszki, powstała także tajna i brutalna policja polityczna, która okrutnie mordowała opozycjonistów. Iran, jako kraj bogaty w złoża ropy naftowej, był także miejscem walki o wpływy pomiędzy Wielką Brytanią a ZSRR, zaś wcześniej i III Rzesza próbowała zagarnąć te złoża. Trudny moment dziejowy skutkował specyficznym stanem społeczeństwa, którego mentalność udaje się oddać irańskiej pisarce Goli Taraghi w powieści Sen zimowy, wydanej po raz pierwszy w roku 1973, lecz w Polsce — dopiero teraz.